Respons-ability

Respons-ability, de kunst om weerklank te geven op wat er plaatsvindt. Hoe kun je je verhouden met de complexiteit van deze tijd zonder weg te kijken, maar je ogen open te houden voor wat er gebeurt, de moed niet te verliezen? Vaak reageren we voordat we het ons bewust zijn, in een fractie van een seconde. Reageren we dan vanuit intuïtie, gevoel? Vanuit jaren opgebouwde professionaliteit? Of komt onze reactie voort uit ingesleten gewoontepatronen en vastgeroeste overtuigingen? Onderscheiden we het verschil tussen een reactie en een respons? Een schijnbaar beperkte individuele respons kan van grote invloed zijn op het verloop van situaties. Waarin schuilt adequate respons?

Tekst achterop
Dit boek als atelier is een voorstel voor een experiment; een onderzoek naar hoe we radicale respons-ability kunnen nemen voor de complexe situaties waar we ons in bevinden. Het vormen en geven van respons begint bij waarnemen, bij waarnemen van wat je ‘voor waar neemt’, en is elk moment opnieuw een creatieve daad. Je respons-ability nuanceert als je cirkel van waarneming vergroot, en je introspectie verfijnt. Het activisme van deze tijd vraagt werk in het laboratorium van je eigen geest, vraagt om in te zien hoe alles onderling samenhangt, vraagt om onderscheidend vermogen. En vraagt om je opmerkzaamheid vrijmoedig in conversatie te brengen, in situaties waar nodig. Respons als interventie, als voorstel, als ruimte in de gevestigde orde.

‘Respons-ability’ is het tweede boek van conceptueel kunstenaar Marjorieke Glaudemans, In 2015 publiceerde ze Is er ruimte in de gevestigde orde? essay over het individuele in organisatie, management en bestuur, ook bij Uitgeverij IJzer. Over hoe het ons elke keer weer lukt om te verstrikken in de complexe systemen die we nota bene zelf creëren. Het won de prijs voor het beste boek over organisatieadvies van de Orde van Organisatiekundigen en Adviseurs. ‘Respons-ability’ is te beschouwen.

Lees de Ten geleide door Marijke Spanjersberg.